Diferensya entre trocamientos de "Amerika"
Contenido eliminado Contenido añadido
ch Redireksionado a América |
chSin resumen de edición |
||
Liña 1:
[[Image:LocationAmericas.png|right|280px]]
'''América''' (o '''Amerika''') es un kontinente o rejion ke se enkuentra en la parte oeste del planeta. Algumas kulturas la konsideran komo un [[kontinente]] otras komo duas: [[Norteamerika]] i [[Sudamerika]]. Sus frontieras son el [[Oseano Glacial Artiko]] al norte, el [[Oseano Glacial Antartiko]] al sur, el [[Oseano Atlantiko]] al este i el [[Oseano Pasifiko]] al oeste. Kon una ekstension de 42.262.142 milyones de km² es la segunda masa de la tierra mas grande del planeta.
Por modre de su boy i sus kualidades jeografikas, Amerika es separada en [[Amerika del Norte]] i [[Amerika del Sur]], malgrado munchos jeografos tambyen konsideran a [[Amerika Sentral]] komo un subkontinente. Asigun las kualidades kulturales se puede separar en Amerika Anglosashona, el Karibe no latino i [[Amerika Latina]]. Se uza tambyen la ekspresion ''las Amerikas'' para referirse a todas las subrejiones del kontinente kuando se trata de autonomia rejional.
[[Homo sapiens]] empesharon a formar los primeros poblados serka de la anyada 6000 antes de la anyada 1 ebrea (10000 [[ANE]].) De akordo kon la mayoridad de los restos arkeolojikos, el konsenso sentifiko es ke dishos humanos vinyeron del nordeste de [[Asia.]] Tras los milenios novas kulturas poblaron las rejiones mas i mas surenyos asta ke kasi no egsistia ninguma eskina de Amerika sin presensia humana. Muchas de estas kulturas se transformaron en sivilizasiones, etre eyos [[Los Mayas]], [[Imperio Inka|Los Inkas]], i [[Los Aztekas.]]
Egsisten varios sujerensias arkeolojikas ke europeos avian visitado el noreste de Amerika cerca de la anyada 4800 (1000 [[NE]].) Las egspedisiones vinyeron de las kulturas [[skandanavya|skandanava]] i [[el pais vasko|vaska]] (de [[iberia]].) Inkluso egsite la posibilidad ke formaron colonyas serka de la kosta. Si egsitieron, frekasaron despois de poco tempo.
El 12 de oktubre [[1492]] NE (12 Tishrei, 5253) [[Kristobal Kolon]] un [[italia|italiano]] navegando de eropa basho un enkargo de los [[Los Reyes Katolikos|Reyes]] de [[Espanya]], Isabel de Kastiya i Fernando de Aragon, yego a una isla en el mar karibe. La poblacion indijina amerikana la konosian kon ''Guanahani'' sin embargo Kolon la puso el nombre ''San Salvador''.
Dospues de esta data diversas kulturas eropeas tomaron mas i mas influes en Amerika. Prinsipales etre eyas: los [[espanya|espanyoles]]; los [[potugal|potugeses]]; los [[olanda|olandese]]; i los [[el reino unido|britanicos]] del reino unido de [[inglatera]], [[skosia]], e [[irlanda.]] Sientos de miles de miles de amerikanos murieron debido a la presensia de los eropeos; muchos matados en geras o para vasiar terra ma la mayoridad porke sus sistemas imunas no konosian a los maldades ke yevaron los eropeos. A veses, los eropeos, aprediendo de esto, introdusieron enfermedades a varios poblos indijinos.
Por varios siglos dishos poderes eyersieron esklavitud. Rartaron sientos de milyones de personas de [[Afrika]] algumas de [[Asia]] (prinsipalmente de las islas [[filipinas]]), y otras de las poblasiones indijinas, para aserse esklavos. Estas practikas siguieron asta los siglos XIIX o XIX en un lugar o el otro. Tambyen tras los siglos personas an desidido emigrar a Amerika de todita rejion del mundo. Las kulturas de Asia, prinsipalmente la [[china|China]] la [[japonesa|Japon]] la [[vietnameta|Vietnam]] i la de [[India]], espesifikamente en la kosta oksidental, asi komo las diversas kulturas de Afrika an kontrbyuido mucho a las kulturas de Amerika.
{{commons|America}}
[[Category:Kontinentes]]
[[Category:Wikipedia:Artikolos kon grafia ladina]]
[[als:Amerika (Doppelkontinent)]]
[[an:America]]
[[ar:أمريكيتان]]
[[as:আমেৰিকা]]
[[ast:América]]
[[ay:Amërika]]
[[az:Amerika (qitə)]]
[[bar:Amerika]]
[[bat-smg:Amerėka]]
[[bcl:Amerika]]
[[be:Амерыка]]
[[be-x-old:Амэрыка]]
[[bn:আমেরিকা অঞ্চল]]
[[bo:ཨ་མེ་རི་ཀ]]
[[br:Amerika]]
[[bs:Amerika]]
[[ca:Amèrica]]
[[cs:Amerika]]
[[cy:Yr Amerig]]
[[da:Amerika]]
[[de:Amerika]]
[[diq:Amerika]]
[[dv:އެމެރިކާބައްރު]]
[[el:Αμερική]]
[[en:Americas]]
[[eo:Ameriko]]
[[es:América]]
[[et:Ameerika]]
[[eu:Amerika]]
[[ext:América]]
[[fa:قاره آمریکا]]
[[ff:Aameerik]]
[[fi:Amerikan manner]]
[[fiu-vro:Ameeriga]]
[[fr:Amérique]]
[[frp:Amèrica]]
[[gl:América]]
[[gn:Amérika]]
[[he:אמריקה]]
[[hr:Amerika]]
[[hsb:Amerika]]
[[ht:Amerik]]
[[hu:Amerika]]
[[ia:America]]
[[id:Benua Amerika]]
[[ie:Américas]]
[[ig:Amerikas]]
[[io:Amerika]]
[[is:Ameríka]]
[[it:Americhe]]
[[ja:アメリカ州]]
[[jv:Bawana Amérika]]
[[kab:Tamrikt]]
[[kg:Amelika]]
[[km:អាមេរិក]]
[[ko:아메리카]]
[[ku:Emerîka (parzemîn)]]
[[kw:Amerika]]
[[la:America]]
[[lmo:America]]
[[ln:Ameríka]]
[[lo:ອະເມລິກາ (ທະວີບ)]]
[[lt:Amerika]]
[[lv:Amerika (kontinents)]]
[[mg:Amerika]]
[[mk:Америка]]
[[mn:Америк]]
[[mr:अमेरिका]]
[[ms:Benua Amerika]]
[[my:မြောက်အမေရိက]]
[[mzn:Amərika]]
[[nah:Ixachitlān]]
[[nds:Amerika]]
[[nl:Amerika (continent)]]
[[nn:Amerika]]
[[no:Amerika]]
[[nov:Amerikas]]
[[nv:Kéyah Dah Si’ánígíí]]
[[oc:America]]
[[pl:Ameryka]]
[[pms:América]]
[[ps:امريکا]]
[[pt:América]]
[[qu:Awya Yala]]
[[ro:America]]
[[ru:Америка]]
[[sco:Americae]]
[[sh:Amerike]]
[[simple:The Americas]]
[[sk:Amerika]]
[[sq:Amerika (kontinent)]]
[[sr:Америке]]
[[ss:IMelika]]
[[sv:Amerika]]
[[sw:Amerika]]
[[tg:Амрико]]
[[th:ทวีปอเมริกา]]
[[tk:Amerika]]
[[to:ʻAmelika]]
[[tpi:Amerika (Kontinen)]]
[[tr:Amerika Kıtası]]
[[uk:Америка]]
[[ur:امریکین]]
[[vec:Mèrica]]
[[vi:Châu Mỹ]]
[[yi:אמעריקע]]
[[zh:美洲]]
[[zh-classical:亞美利加洲]]
[[zh-min-nan:Bí-chiu]]
| |||