Diferensya entre trocamientos de "Lingua djudeo-espanyola"

Contenido eliminado Contenido añadido
Liña 78:
 
== Istorya ==
En la Peninsola Iberika entre los syeklos V i XV (oy endiya Espanya i Portugal) los djudios avlavan una variedad de lashones romanses. Diskues de la Ekpulsion de 1492 de Espanya i Portugal, la majorita de los djudios de Sefarad se fueron al [[Emperia Ottomana]]. Los djudios en los Balkanes, la Turkia, Oryente Medio i el Norte de Afrika (en espesyalespesialmente Moroko]]Maroko]]) dezveloparon sus dialektos romanses propios, kon alguna enfluensia del ebreoivrit i de otras linguas, las kualas se konvirieron enel djudezmo de oy endiya. Mas tadre, munchos djudios portugezos tambyenendemas fuyiron verso Fransia, Italia, los Payises Bashos i Inglaterra, konformando grupos chikos en akeyas nasiones ma estos avlabanavlavan espanyol o portugez.
 
Los djudios en la Edad Media eran muy emportantes enel dezvelopamiento de espanyol a un lingua prestijioza. Los djudios sabios tresladaron ovras en arabo i ebreo, endemas del grego al espanyol. Los kristyanos los tresladaron al latino para yevarlos ala Evropa.
 
Fina tyempos freskos, la lingua era avlada en los [[Balkanes]], la [[Turkiya]], [[OryenteOriente Medio]] i [[Afrika del Norte]] devido a ke el djudezmo fue yevado ayi por los djidios<ref>[http://www.sephardicstudies.org/quickladino.html "Ladinokomunita: A quick explanation of Ladino (Judaeo-Spanish)]. Sephardicstudies.org. Retrieved on 19 October 2011.</ref>. El kontakto entre djudios de rejiones i linguas diferentes, inkluyendo la [[lingua katalana|katalana]], el [[lingua lionesa|leonez]] i el [[lingua portugesaportugeza|portugez]] dezvelopo un dialekto unifikado, separtado del espanyol halis, ke sigio su evolusyon en la peninsola.
 
La serkania entre el djudezmo i el espanyol halis favoresyo el komersio entre de los sefardim entre el [[Emperio Otomano]] i los [[Payises Bashos]] kon los anusim de la [[Peninsola Iberika]].
 
Enel final del syeklo XIX, los sefaradiessefardis enel Imperio Otomano se ambezavan en las eskolas de la [[Alliance Israélite Universelle]]. El [[lingua franseza|fransez]] se konvirtyokonvirtio en la lingua de las relasyonesliasiones internasyonalasinternasionalas i el djudezmo komenso a kojer biervos del fransez.
 
Muestro espanyol fue la lingua komuna de Selanik enel periodo otomano. La sivdad paso a ser grega en 1912 i se le troko el nombre por Thessaloniki. La lingua se avlo en la sivdad asta la deportasyon de 50 000 djudios enel Olokósto durante la Sigunda Gerra Mondiala. Sigun el senso de 1928, la lingua tenia 62 999 avlantes en Gresya. En 1940 tenia 53 094 pero 21 094 personas la uzavan<ref>[http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/guide/thema_c6/04.html Συγκριτικός πίνακας των στοιχείων των απογραφών του 1928, 1940 ΚΑΙ 1951 σχετικά με τις ομιλούμενες γλώσσες στην Ελλάδα.] – Μεινοτικές γλώσσες στην Ελλάδα Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης (2001), Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα</ref>.