Diferensya entre trocamientos de "Jeografiya"

Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
(sin diferensias)

Enderechamiento de 29 nov 2005 a las 02:25 la ora

La Jeografiya es la sensia ke tiene por objeto el estudio de la superfisie terrestre i la distribusión espasial i las relasiones rekiprokas de los fenómenos físikos, biolójikos i sosiales ke en eya se manifiestan.

En un sentido klásiko la Jeografiya (del griego geos, Tierra, i grafein, deskribir) es la sensia de la deskripsión de la Tierra, pero hoy en diya, además de deskribir, la Jeografiya trata de eksplikar. Se konsidera a la Jeografiya komo una sensia ke aglutina a todas las demás sensias, tanto naturales komo sosiales, desde la Istoria hasta las Matemátikas, puesto ke los objetos de estudio de la Jeografiya son mukhos i mui variados. Sin embargo, la perspektiva de la Jeografiya es diferente; estudia los modos de organizasión del espasio terrestre, la distribusión de los elementos ke komponen el paisaje, sus formas, sus poblasiones... Además, establese una dialéktika entre la eksplikasión i la deskripsión del paisaje; i entre el método induktivo i el deduktivo. Para eyo estos elementos han de ser elejidos, seleksionados, ordenados, juzgados i presentados. El análisis yeva al jeógrafo a komprender los modos de organizasión en el espasio.

Los prinsipales kampos ke estudia la Jeografiya i sus prinsipales sensias auksiliares son:

En Jeografiya físika se estudia:
Geomorfolojiya, kon métodos de la Geolojiya, la Litolojiya i la Geofísika.
Climatolojiya, kon métodos de la Meteorolojiya i la Estadístika.
Hidrolojiya, kontinental i marina, kon métodos de la Geolojiya, la Oseanografiya i la Estadístika.
Biojeografiya kon métodos de la Biolojiya, la Botánika, la Zoolojiya, la Edafolojiya i la Ekolojiya.
En Jeografiya humana se estudia:
Jeografiya de la poblasión, kon métodos de la Demografiya, la Sosiolojiya i las Matemátikas.
Jeografiya rural, kon métodos de la Agronomiya, la Climatolojiya, la Estadístika i la Ekonomiya.
Jeografiya ekonómika ke engloba todas las aktividades ekonómikas komo:
Jeografiya industrial, kon métodos de las Matemátikas i la Ekonomiya.
Jeografiya de los transportes i komersial kon métodos de la Ekonomiya, las Matemátikas i la Sosiolojiya.
Jeografiya del turismo kon métodos de la Ekonomiya, las Matemátikas i la Sosiolojiya.
Jeografiya urbana, kon métodos del Urbanismo, la Sosiolojiya i las Matemátikas.

Naturalmente los métodos de la Istoria aparesen en todas eyas hasta el punto de ke se ha yegado a hablar de Jeografiya kultural, así komo los estadístikos i matemátikos. También se utilizan métodos de Astronomiya i Topografiya para realizar los mapas, (kartografiya), así komo la determinasión de kódigos de signos ke ayuden a interpretarlos.

Por otro lado la Jeografiya puede estudiarse de forma jeneral o konkretada en una zona, rejión o país konkreto. Se habla así de Jeografiya jeneral i Jeografiya rejional ke es la ke se okupa de la aplikasión de los análisis jeográfikos a países konkretos.


Lista de jeógrafos kelebres